“De jongens van het maaibeheer én de CEO en alles wat daar tussen zit moet je meenemen en laten zien wat je doet in het veld. Enthousiasme maakt van alle betrokkenen ambassadeurs.”
Albert Vliegenthart
Vlinderstichting
Natuurwaarde verhogen hoeft technisch niet moeilijk of duur te zijn. Dat is te zien aan het succesvolle project van hoogspanningsnetbeheerder TenneT en De Vlinderstichting. Gefaseerd maaien, maaisel afvoeren en beperkt vroegbloeiende bloemen inzaaien deed het aantal insectensoorten snel en spectaculair toenemen. Zo veranderden de hoogspanningsstations in stepping stones voor biodiversiteit. Met veel geduld en overleg zaaide de aanpak ook zichzelf uit.
Verandering in visie en beheer
Het begon in 2013 met een gesprekje met TenneT over biodiversiteit, vertelt Albert Vliegenthart van De Vlinderstichting. Inmiddels is het een robuust verankerde verandering in visie en beheer, die ook andere organisaties inspireert. ‘In de proefprojecten zagen we het eerste jaar al zestig, zeventig procent meer bestuivende insecten.’
De netbeheerder voerde de aanpak in op alle 364 stations in Nederland en ook de Duitse tak van het bedrijf is er inmiddels mee aan de slag. De off shore-tak kijkt hoe de biodiversiteit rond windparken op en in zee gestimuleerd kan worden.
Alle lagen meenemen
Wat is er van dit project geleerd dat anderen ook kunnen gebruiken? Albert Vliegenthart: ‘Je moet heel veel geduld hebben én je moet alle lagen van de organisatie aanspreken. De jongens van het maaibeheer én de CEO en alles wat daar tussen zit moet je meenemen en laten zien wat je doet in het veld. Enthousiasme maakt van alle betrokkenen ambassadeurs.’
‘Ecologen moeten op hun beurt leren dat het safety first is op dit soort terreinen. Beheerders maken zich zorgen over brandveiligheid, over toename van plaagdieren. Het zijn immers wérk- geen natuurgebieden waarvoor je nut en noodzaak steeds moet uitleggen en proefondervindelijk laten zien. Bijvoorbeeld dat als je een houtwal aanlegt er een roofvogel komt wonen die de muizen opeet. Dat als je het grind onder de eigenlijke hoogspanningsinstallatie vervangt door groen, dat het dan daar koeler wordt en juist minder brandgevaarlijk.’
Aanstekelijk
Niet alleen voor vlinders en andere insecten, ook voor biodivers beheer zijn de hoogspanningsstations stepping stones gebleken. ‘Organisaties steken elkaar aan, beheerders van de 150-110 kV-stations zijn hier ook mee aan de slag. En ook de andere beheerders van de (blauw)groene netten. Samen zijn we tot de Green Deal Infranatuur gekomen, waarbij we ons inzetten om bermen, dijken, spoortaluds en waterwegen natuurinclusief te beheren. Dat gaat wel over acht procent van het oppervlak van Nederland. Nu de ingenieursbureaus en de aannemers nog meekrijgen.’